İstifadəyə verildikdən təxminən beş həftə sonra Amerika ordusunun Qəzza sahillərində inşa etdiyi körpüdən çox az istifadə olunub.

Maxar Technologies tərəfindən təqdim edilən bu peyk şəkli, 29 may 2024-cü il, Qəzza sahilində ABŞ tərəfindən tikilmiş estakadanın qalan hissəsinin yaxından görünüşünü göstərir.

QAZA - May ayında ABŞ tərəfindən Qəzzada inşa edilən körpü Fələstin ərazisinə humanitar yardımın çatdırılmasını asanlaşdırmaq üçün nəzərdə tutulub. Lakin onun quraşdırılmasından bəri, demək olar ki, əksinədir, bir-birinin ardınca uğursuzluqlar olur.

İsrailin əsas hərbi dəstəkçisi Vaşinqton bu estakadanı Təl-Əvivin səkkiz aylıq müharibə nəticəsində dağılan Fələstin anklavına qurudan yardımın çatdırılmasına qoyduğu ciddi məhdudiyyətlər qarşısında quraşdırıb. Lakin indiyədək Qəzza zolağına 230 milyon dollarlıq körpü vasitəsilə cəmi 4100 ton yardım çatdırılıb ki, bu da ABŞ prezidenti Co Baydenin vəd etdiyi tədarüklərdəki “külli miqdarda artımdan” çox uzaqdır.

The Guardian qeyd edir ki, 17 mayda xidmətə girdiyi andan indiyə qədər körpü cəmi bir neçə gün istifadəyə yararlı olub. Çox vaxt dəniz yolu ilə gələn yardımlar, təhlükəsizliyə görə Qəzzadakı anbarlara paylamaq üçün yük maşınlarının olmaması səbəbindən çimərlikdə qurulmuş meydançada qalmalı olurdu.

İskeçənin fəaliyyətinin bütün dövrü ərzində dəniz dəhlizi ilə yalnız 250 yük maşını dolusu ərzaq və digər humanitar yardım gəldi ki, bu da müharibədən yalnız bir gün əvvəl Qəzzaya çatdırılacaq məbləğin yarısından azdır.

Joe Biden mart ayında Qəzza sahillərində işləyən Amerika hərbçiləri tərəfindən bu estakadanın yaradılmasını elan etmişdi. Tikinti mayın əvvəlində başa çatdırılsa da, hava şəraiti mayın 17-nə kimi istifadəyə verilmədi.

Bir həftə sonra, şişmə əməliyyatda iştirak edən dörd Amerika gəmisinin boşaldılmasına səbəb oldu. Bundan sonra körpü üç gün sonra dəhşətli hava şəraiti nəticəsində zədələndi və təmir üçün İsrailin Aşdod limanına aparılmalı oldu.

İyunun 7-də əməliyyata qayıdan qadın, anomal sərt dənizlər səbəbindən 14-də yenidən Aşdoda aparılıb. Pentaqonun verdiyi məlumata görə, yardımların çatdırılması nəhayət bu həftə çərşənbə günündən cümə axşamına keçən gecə bərpa olunub.

Amerika əməliyyatı digər çətinliklərlə də üzləşdi, xüsusən də Ümumdünya Ərzaq Proqramı tərəfindən iyunun 10-da öz personalı üçün “təhlükəsizlik şəraitinin qiymətləndirilməsinə qədər” körpü vasitəsilə yardımın çatdırılmasının dayandırıldığını elan etməsi ilə.

Daha sonra bu fasilənin səbəbləri ilə bağlı sualı cavablandıran BMT baş katibinin sözçüsü İsrailin iki gün əvvəl Qəzzada 4 girovu azad edən və HƏMAS-ın Səhiyyə Nazirliyinin məlumatına görə 270-dən çox insanın öldüyü əməliyyatı xatırladıb. Bu dayandırılmadan on gündən çox keçməsinə baxmayaraq, ÜƏP tədarükü hələ də bərpa olunmayıb.

Britaniyanın Action Aid xeyriyyə təşkilatının siyasət və araşdırma rəhbəri Ziad İsa, "Qəzzanın davamlı bombalanması səbəbindən yardım işçiləri və yük maşınları təhlükəsiz şəkildə hərəkət edə bilmir" dedi. İsrail ordusu iyunun 16-da Qəzza zolağının cənubundan yardım dəhlizinin keçməsinə icazə vermək üçün “taktiki fasilə” verdiyini iddia edib. Lakin Ziad İsanın sözlərinə görə, “biz bir fərq görmədik”.

İDF yardımın çatdırılması üçün yeganə təhlükə deyil. Müharibə davam edərkən Qəzza zolağından keçən yük maşınları Qəzzanın şəhərlərinin xarabalığa çevrilmiş küçələrində getdikcə güclənən silahlı dəstələr tərəfindən dəfələrlə əngəllənib.

Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Fələstinli Qaçqınlara Yardım Agentliyi olan UNRWA, yardım karvanlarının təhlükəsizliyini təmin etmək üçün Fələstin polisinə güvənir, lakin sonuncu İDF tərəfindən Həmas-ın bir qolu və buna görə də qanuni hədəf kimi qəbul edilir. Onların yoxluğunda təhlükəsizlik boşluğu yaranır.

Tərcümə edəni Səfər Abbasov/zekainfo.az