Anti-subsidiya araşdırması Aİ-nin
idxal olunan elektrik avtomobillərinə tətbiq etdiyi tariflərə cavab olaraq
görülür.
Çin Ticarət Nazirliyinin çərşənbə
günü verdiyi açıqlamada, Brüssel və Pekin arasında ticarət mübahisəsinin kəskinləşməsinin
əlaməti olaraq, Çin Avropa İttifaqından idxal edilən süd məhsullarına qarşı
subsidiyaya qarşı araşdırma açdı.
Açıqlamaya görə, dövlət tərəfindən
dəstəklənən iki sənaye qrupunun tələb etdiyi araşdırma avqustun 14-də Avropa
Komissiyası ilə məsləhətləşmələr əsasında müzakirə edilib. İstintaqın 12 ay ərzində
yekunlaşacağı gözlənilir, lakin altı ay uzadıla bilər.
İstintaq təzə və emal olunmuş
pendirlərin, mavi pendirlərin və digər pendir, süd və qaymaq məhsullarının
istehsalı üçün Aİ-nin subsidiyalarına diqqət yetirəcək. Çin nazirliyi bildirir
ki, səkkiz üzv ölkədə (Avstriya, Belçika, Xorvatiya, Çexiya, Finlandiya,
İrlandiya, İtaliya və Rumıniya) 20 subsidiya proqramı araşdırılacaq.
Bunlara Aİ-nin Ümumi Kənd Təsərrüfatı
Siyasəti (CAP) çərçivəsində müəyyən subsidiya proqramları daxildir.
Hərəkət, AB icra hakimiyyətinin
doqquz ay davam edən anti-subsidiya araşdırmasından sonra Çin istehsalı olan
akkumulyatorlu elektrikli avtomobillərin (BEV) idxalına 36,3%-ə qədər qəti
tariflər tətbiq etməyi planlarını elan etməsindən 24 saatdan az bir müddət
sonra baş verdi.
Bu araşdırma, Pekinin bütün
elektrikli avtomobil dəyər zənciri üzrə səxavətli subsidiyalar verdiyini, Çin
şirkətlərinə haqsız üstünlük verdiyini və akkumulyatorlu elektrik avtomobillərinin
qiymətlərini süni şəkildə şişirtməklə Aİ-nin yerli sənayesini boğmaqla hədələdiyini
müəyyən etdi.
Avropa İttifaqı həmçinin Çinin külək
turbinləri və günəş panelləri istehsalçılarına verdiyi subsidiyaların Avropa
İttifaqının 27 ölkəsində sənayeyə potensial zərərli təsirini öyrənir.
Pekin artıq Aİ donuz əti, alkoqol
və kimyəvi maddələrə qarşı antidempinq araşdırmalarına, habelə tibbi cihazların
dövlət satınalmaları ilə bağlı araşdırmaya başlayıb.
Komissiyanın sözçüsü Olof Gill
Euronews-a göndərdiyi açıqlamada Çin hökumətinin qərarını diqqətə çatdırıb.
"Komissiya indi sorğunu təhlil edəcək və Aİ sənayesi və Üzv Dövlətlərlə
koordinasiyada proseduru çox yaxından izləyəcək" dedi cənab Gill.
"Komissiya Aİ-nin süd sənayesinin maraqlarını və ümumi kənd təsərrüfatı
siyasətini qətiyyətlə müdafiə edəcək və istintaqın bu sahədə ÜTT qaydalarına
tam riayət etməsini təmin etmək üçün zəruri hallarda müdaxilə edəcək."
Çərşənbə axşamı, Aİ-nin xarici
siyasət üzrə ali nümayəndəsi Josep Borrell, iki tərəf arasında ticarət gərginliyinin
sıçrama təhlükəsi yaratdığı üçün blokun Çinlə "sistemli
qarşıdurmadan" qaçmalı olduğunu söylədi.
"Bizim siyasi sistemlərimiz fərqlidir,
lakin bu, sistemli və daimi rəqabətə səbəb olmamalıdır" dedi Borrell
İspaniyanın Santander şəhərində illik "Quo Vadis Europa" konfransında.
"Bu, bizim marağımıza uyğun deyil."
Bu ilin payızında AB-nin
diplomatik qolunun rəhbəri olaraq beş ildən sonra vəzifəsini tərk etməyə
hazırlaşan cənab Borrell Çin və digər dünya gücləri arasında ticarət müharibəsinin
qaçılmaz ola biləcəyi barədə xəbərdarlıq edib.
"Bizim dünyanı ticarət
müharibəsinə cəlb etməkdə heç bir marağımız yoxdur. Lakin ola bilsin ki, bu
ticarət müharibəsi qaçılmazdır", - o izah edib. "Bu, şeylərin məntiqidir."
O, həmçinin qeyd edib ki,
Avropanın maraqları həmişə ABŞ-ın maraqları ilə üst-üstə düşməyəcək və bloku öz
istədiyi kimi etməyə daha çox həvəsli olmağa çağırıb.
"Onlar (Birləşmiş Ştatlar)
Çinə qarşı ticarət tədbirləri gördükləri zaman, çünki etdikləri üçün - bunun
bizə (Avropada) uyğun olub-olmadığını soruşmurlar" dedi cənab Borrell.
"Çin avtomobillərinin idxalına qadağa qoyanda və ya çəkindirici tariflər
qoyanda özlərinə sual vermirlər ki, ABŞ-a getməyən bu Çin avtomobilləri hara
gedəcək. Hara gedəcəklər? Başqa hansı bazara gedə bilərlər? Onlar Təbii ki, sənayemiz
üçün rəqabətqabiliyyətlilik problemi yaradan Avropa bazarına doğru?
Tərcümə edəni Səfər Şakiroğlu/zekainfo.az