Elə bildin səndəyəm?

xatirə dənizimdə

sınıq dor ağacının

Üstündə yellənən

Həmin mavi yelkənəm.

Payızdır da..

Bəlkə külək əsəcək.

Məni alıb gedəcək

Sahilə çırpılaraq

Parça tikə edəcək.

Bu ucsuz okeanda

Çətin adam tapıla

Axı köhnə qayığa

Kimdir avar çəkəcək?

Fırtına gözləyirəm

Yorğun yorğun yellənib

Mən özümdən keçmişəm

Bir sahillik intihar,

Mən batmağa getmişəm.

Mürgü vurur gözlərim,

Bu illərin yükünü

Gözlərimə yükləyib

Ürəyimlə çəkmişəm.

Daha gücüm qalmadı

Dalğalar əsir aldı.

Bu dibsiz mavi sular

Necə də acıqlılar?

Özüm uzaqlaşarkən

O bom boz sahillərdən

İndi intihar üçün

Yenə sahil seçirəm.

Batırmır sular məni.

Hanı axı fırtına ?

Bəlkə qış gəlir deyə

Sakitləşib okean.

Onda sakitcə qalım

Sular aparsın məni

O buzlu boz dənizə

Demişdimmi mən sənə?

Soyuqluğun dəhşətdir

Ona görə əzizim

İndi bu buzlu dəniz

Artıq mənə cənnətdir !

İmmi Əlizadə Nəzirə

Mavi yelkənli qayıq

Dəniz həm sakit, həm də narahat idi. Bu, səmaların solğun, havanın isə bir az soyuq olduğu erkən payız səhərlərindən biri idi. Dalğalar hüznlü bir nəğmə pıçıldayır, mavi yelkənləri olan tənha qayıq isə sakitcə, yorğun səyyah kimi, suyun üzərində yırğalanırdı. Bu, zamanın unutduğu köhnə bir qayıq idi; bir vaxtlar parlaq olan mavi yelkənləri artıq solmuş, sakitcə titrəyirdi.

Mehman illərdir dəniz kənarında yaşayırdı. Kiçik daxması qayaların arasında yerləşmiş, dəyişkən sulardan üzünü çəkməmişdi. Onu vaxtilə uzaq yerlərə üzən adam kimi tanıyırdılar, amma yaş və yorğunluq artıq onu sahilə məhkum etmişdi. O, tez-tez kiçik pəncərəsindən tənha qayığa baxır, özü ilə onun arasında sözsüz bir yaxınlıq hiss edirdi.

Bir axşam, külək şidətlənəndə, qayıq böyüyən dalğalara qarşı mübarizə aparırdı. Bu, Mehmanın bir vaxtlar sevdiyi şairə, Leyla ilə bağlı xatirələrini oyatdı. Leyla da elə mavi yelkənli qayıq kimi idi, incə, amma cəsarətli, həyatın dənizində sakit bir qətiyyətlə üzürdü. Onun şeirləri ağrı, həsrət və sükutun kənarında sığınacaq axtarışını əks etdirirdi.

Mehman Leyla ilə bir dəniz səyahətində tanış olmuşdu. O, gəminin göyərtəsində tək oturub, köhnə bir dəftərə nəsə yazırdı. Leyla ona şeirlərindən, dənizə olan sevgisindən və həyatı görünməz dalğalarla daim mübarizə kimi gördüyündən danışdı. Mehman onun sözlərinə təkcə maraqla deyil, həm də səsindəki kədərin qalıqlarına bənzər bir həvəslə qulaq asdı. Onlar bir neçə dəfə söhbət etdilər. Hər dəfə Mehmanda dərin bir yaxınlıq hissi oyanırdı. Amma bir gün Leyla yoxa çıxdı. Elə bəzən üfüqdən itən, gözlənilmədən yenidən peyda olan qayıq kimi.

Payız günləri irəlilədikcə, Mehmanın Leylaya olan düşüncələri daha da qüvvətləndi. O, tez-tez öz-özünə düşünürdü: “Görəsən Leyla nə etdiyini tapdımı? Sükunət sahilini tapdı, ya hələ də həyatın sonsuz dalğaları ilə mübarizə aparır? Bir səhər dəniz qeyri-adi dərəcədə sakit idi, sanki qorxunc bir rahatlıq içində idi. Mehman daxmasından çıxdı və mavi yelkənli qayığın sahilə doğru sürükləndiyini gördü. Elə bil qayıq yolunu itirmişdi.

Heç tərəddüd etmədən Mehman kiçik qayıqçığını suya çəkdi və mavi yelkənli qayığa tərəf üzməyə başladı. Yaxınlaşdıqca, qayığın vəziyyətinin daha pis olduğunu gördü. Taxta yanları çatlamış, yelkənləri isə cırılmışdı. Amma başqa bir şey diqqətini çəkdi. Direkdən incə bir kəndirlə bağlanmış kağız parçası yellənirdi. Mehman ona yaxınlaşdı və onun üzərində tanış bir xətt gördü. Bu, Leylanın xətti idi.

Kağızda bir şeir yazılmışdı:

“Dəniz dərin, dalğalar yüksək,

Amma ürəkdə ağrı daha yaxın.

Mən sahillər üçün üzmürəm, sükunət də axtarmıram,

Yalnız sükutun danışdığı dərinliklərə üzürəm.”

Bu sözlər Mehmanın ürəyinə ox kimi sancıldı. Sanki Leyla birbaşa ona danışırdı. O, ətrafına baxdı, qızı görmək ümidi ilə. Amma dənizdə təkcə bir neçə qağayı dolanırdı. Mehman düşündü ki, bəlkə də Leyla bu qayığı ona bir mesaj kimi göndərib, ya kömək üçün bir çağırış, ya da bəlkə də bir vida.

Həqiqəti bilmək istəyən Mehman qərar verdi ki, gecəni qayığın üstündə keçirsin. Gecə düşdü, qayıq sakitcə yırğalanırdı, ulduzlar isə uzaq xəyallar kimi parıldayırdı. Mehman gözlərini yumdu və ritmik hərəkətin onu sakitləşdirməsinə icazə verdi. Yuxusunda Leylanı gördü. O, sahildə dayanmış, əl edirdi. Üzü sakit idi, amma gözləri yaşla dolu idi. Leyla dodaqları ilə“geri dön” sözlərini pıçıldadı.

Mehman birdən-birə oyandı, içində onu tapmaq üçün güclü bir arzu hiss etdi. Mavi yelkənli qayığı daha irəli, dənizə doğru aparmağa qərar verdi, göyün suya qarışdığı xəfif xəttin ardınca getdi. Dalğalar daha da gücləndi, qayığın taxtaları altında qıçıdı, amma Mehman geri dönmədi. Onu bir məqsəd, ruhunu yenidən birləşdirmək arzusu irəli aparırdı.

Dəniz daha da qasırğalı oldu, külək isə itmiş səslərin xor kimi ulayırdı. Mehman qayığı stabil saxlamağa çalışsa da, qəflətən gələn böyük bir dalğa onu təxminən tərsinə çevirdi. O, dirəkdən yapışıb soyuq suyun üzünə çırpılmasına dözdü. Bir anlıq, qəribə bir rahatlıq, qaçılmazlığa təslim olma hissi duydu.

Qasırğanın ortasında Mehman zəif bir səs eşitdi. Bu, Leylanın səsi idi, ya da ona elə gəlirdi. Səs pıçıldadı: “Dəniz artıq batmış olanı udmaz.” Mehman nə demək istədiyini anladı. Leyla öz sükunətini sağ qalmaqda deyil, qasırğanı qucaqlamaqda tapmışdı. Onun ruhu dənizlə birləşmiş, dalğalarla bir olmuşdu.

Qasırğa sakitləşdi, dəniz sanki öz qəzəbindən yorulmuş kimi yenidən sakitləşdi. Mehman göyərtədə, titrəyirdi. O, artıq aydınlaşmağa başlayan səmanın tavanına baxıb pıçıldadı: “Səni tapdım, Leyla.” Qayıq yavaş-yavaş sahilə doğru geri sürükləndi, mavi yelkənləri çətinliklə tutunaraq hələ də titrəyirdi, məğlubiyyətin üzərinə qazanılmış bir qətiyyətin simvolu kimi.

Mehman daxmasına qayıtdıqda, direkdən tapdığı şeiri kiçik bir çərçivədə yatağının başına qoydu. Leylanın artıq getdiyini bilirdi, bəlkə də çoxdan getmişdi, amma onun ruhu yazıb qoyduğu sözlər vasitəsilə yaşamaqda idi. Mavi yelkənli qayıq yenidən üfüqdə görünən adi bir görüntü oldu, bir şairin heç vaxt həqiqi sahilini tapmayan ruhunun səssiz xatırlatması kimi.

Mavi yelkənli qayıq sadəcə köhnə bir gəmi deyildi, o, varlığın dənizində üzən, mənanı axtaranların metaforu idi. Leyla kimi, Mehman da sahil qurmadan üzməyə məhkum olduğunu bilirdi, son dalğa onu aparana qədər sürüklənməyə davam edəcəkdi. Amma o vaxta qədər hər bir dalğanın bir söz, hər qasırğanın isə bir şeir olduğu sonsuz mavilərdə təsəlli tapırdı...