Taleh həm çox gözəl həyat yoldaşı, həm də balalarına əvəzedilməz ata idi

Onlar şəhid qızlarıdır. Onlar atalarının yolunu həmişə gözləyəcəklər, axı, qızlar ataya daha çox bağlı olurlar. Qız balalarına verdiyi vəd yerinə yetirilsə də, ataları Taleh onların Kəlbəcərini düşməndən azad etsə də, doğma ata yurduna qaytarıb o əsrarəngiz gözəlliklər diyarını onlara göstərə bilmədi. Çünki bu,  qızların taleyinə yazılmamışdı...

Qısa döyüş yolu keçən Vətən müharibəsinin şəhid igidlərindən biri kimi bu gün xalqımız tərəfindən sevilərək anılan, adı dastanlara çevrilən Talehin tale kitabını vərəqləyirik.

Taleh Həşim oğlu Muxtarov 1985-ci il dekabrın 1-də Kəlbəcər rayonunun Kəndyeri kəndində anadan olub. Birinci sinifə  doğulduğu kənddə getsə də, 1992-ci ildə Azərbaycan torpaqlarının Ermənistan tərəfindən işğalı zamanı məcburi köçkün düşdülər. Talehgilin ailəsi Goranboy rayonunun Yeniyol kəndində məskunlaşdılar. Taleh Muxtarov həmin kəndin məktəbində orta təhsilini davam etdirir. 9-cu sinifi bitirdikdən sonra  qəbul üçün sənədlərini Bakı İdman Kollecinə verib daxil olur. O, həm də çox yaxşı idmançı idi: güləşlə məşğul olurdu. Neçə-neçə diplomları, idman dərəcələri vardı. İdman Kollecini bitirdikdən sonra həqiqi hərbi xidmətə çağırıldı. Ağdamda xidmət edirdi. O, burada da digər əsgərlərdən fərqlənirdi, ona görə də kəşfiyyat bölüyünə seçmişdilər. Özünün tabeliyində 17 əsgəri vardı.

Həqiqi hərbi xidmətdə olarkən öz əsgərləri ilə ermənilərin postuna girib, onları - müntəzəm atəş altında saxlayan dığaları məhv etmişdi. Bundan ayıq düşən düşmən onları postdan çıxmağa imkan vermirdi. Ona görə də 10 gün idi ki, mühasirədə qalmışdılar. Yenə Talehin hünəri ilə mühasirədən çıxa bilmişdilər.

Taleh əsgərlikdən gəldikdən sonra, 2007-ci ildə sevib - seçdiyi qızla ailə həyatı qurur. Bu evlilikdən onların 2 qız övladı dünyaya gəlir. O, müxtəlif işlərdə çalışıb ailəsini dolandırırdı. 2020-ci il sentyabrın 27-də Vətən müharibəsi başlayanda o, çox sevindi ki, gedib döyüşüb torpaqlarımızı azad edəcəyik. Sentyabrın 29-da gedib kənd icra nümayəndəliyində  deyib ki, məni də döyüşlərə könüllü yazın. Gedim düşməndən qisasımızı alaq, torpaqlarımızı azad edək. Ona deyiblər ki, sən Kəlbəcər qeydiyyatındasa. Səni ancaq oradan göndərə bilərlər.

Adını könüllülər siyahısına yazdırıb, evə qayıdanda sevinərək deyirmiş ki, gedib Kəlbəcəri alacağıq. Oktyabrın 1-də səhər saat 6-da evdən çıxıb Gəncəyə gedib. Oradan da onları Goranboy rayonunun Ballıqaya dağına aparıblar. Sonra Tərtərə gətiriblər. Suqovuşan - Ağdərə istiqamətində döyüşlərə qatılıblar. Taleh döyüşdüyü vaxtlarda düşməndən qorxmayıb: o, səngərə yatmayıb, - belə deyirlər: ayaq üstə gedirmiş. Deyirmiş ki, onlar kimdi ki, biz onlardan qorxaq?!”

...Oktyabrın 6-da, saat 5 radələrində düşmənin atdığı minamyot nəticəsində Taleh və bir neçə əsgərimiz şəhidlik zirvəsinə ucalır. Taleh Muxtarovun nəşi bir gün sonra ailəsinə verilir. Goranboy rayonunun Yeniyol kəndindəki Şəhidlər xiyabanında dəfn olunur. Ölümündən sonra "Vətən uğrunda", "Suqovuşanın azad edilməsinə görə” və "Cəsur döyüşçü" medalları ilə təltif edilib.

Şəhidimizin həyat yoldaşı Afət xanım sanki nağıla bənzər bir  ömür yolu haqqında söz açır xatirələrini qələmə alarkən: “...Talehlə biz bir-birimizi sevərək ailə qurmuşuq. Səbinə və Aydan adlı 2 qızımız var. Taleh həm çox gözəl həyat yoldaşı, həm də balalarına əvəzedilməz ata idi. Bizim 13 illik ailə həyatımız oldu.13 il olsa da, bir ömürə yetəcək sevgimiz, bir-birimizə hörmətimiz vardı. O, heç vaxt qoymazdı biz ağlayaq, xoşlamırdı. Mənə deyirdi ki, sən Talehin yoldaşısan. Bərk və dözümlü ol, ağlama. Biz çox kasıbçılıqla dolanmışıq, amma xoşbəxtliyimiz vardı.

Müharibə başlayanda ev günü idi, evdəydi. Səhər saat 6 idi, səsə oyandıq. Sevinib, “hə, başladı, kökünüzü kəsəcəyik sizin!”

- dedi. Soruşdum ki, ay Taleh, nə başladı? Dedi ki, müharibə! Mən ağladım:

- Yenəmi müharibə, yenə oğullar öləcək, analar, körpələr ağlar qalacaq?!

- Bəsdi, gözlədiyimiz gündü, indi bizim vaxtımızdı o torpaqlarda gəzmək!

- Bunları ondan eşidəndə həm sevindim, həm də ağladım.

Durub çıxdı kəndə tərəf. Sonra evə gəlib dedi:

-       Mən də gedəcəm, burada dayana bilmərəm!

 Dedim:

-       Ay Taleh, bəs biz necə olacağıq?! 3 qadın başsız qalsaq, bizə kim baxacaq?

Dedi:

- Camaat necə, siz də elə.

- Getmə! - Deyib,  ona yalvardım.

Dedi:

- Sabah Kəlbəcər alınanda, mən ora gedəndə deməyəcəklərmi haradaydın?! İndi niyə gəlmisən?! Orada döyüşən oğullardan nəyim artıqdır?!

Sözüm boğazımda qaldı. Susub heç nə demədim. Sentyabrın 30-u axşam zəng gəldi. Dedilər ki, sabah səhər saat 7-də ol çağırış bolməsində. Evin içində o baş, bu başa sevinib, oynayırdı. Aydan dedi:

-       Ata, elə bil toya gedirsən.

Dedi:

- Bəs nə, bala! O mundarları öz torpağımızdan çıxardacağıq. Kəlbəcəri alıb gələcəm. Gəlib ata səni ora aparacaq, gör Kəlbəcər necə bir cənnətdi. Aydan, ora getsən, heç vaxt buralara gəlmək istəməzsən...

Oktyabrın 1-də səhər saat 6-da evdən çıxdı. Öz telefonunu evdə qoymuşdu. Dedi ki, orada telefon qoymurlar işlətməyə, aparmıram. Evdən çıxanda hamımız oyaq idik. Biz onu ağlayaraq yola salanda üzümə baxıb dedi:

- Ağlama, məni ağlaya-ağlaya yola salsan, ağlaya-ağlaya da qarşılayacaqsan... Amma özümdən asılı deyildi, əslində, mən bilirdim ki, o hara gedir. Hər gün bizimlə danışırdı, deyirdi ki, qorxmayın, yaxşı olacaq, uşaqlara yaxşı bax. Oktyabrın 3-ü axırıncı dəfə danışdıq, ondan sonra zəng vurmadı. Çox narahat olurdum, qorxurdum və o qorxduğum hal da başıma gəldi: ayın 7-də günorta, saat 12-13 olardı, zəng gəldi ki, Taleh yaralanıb. Düşündüm: “şükür, yaralıdı, gedəcəm yanına, sağalanda da qoymayacam gedə, gəlsin evə”.

Dayısının maşını ilə gedirdik Yevlağa, bizə demişdilər ki, ora gətiriblər. Yolda dayısına zəng gəldi. Dedilər ki, hara gedirsiniz? Evə gətirirlər. Bunu eşidəndə dünyam başıma uçdu. Ondan sonra nə danışmışam, nə etmişəmsə, bilməmişəm. Evə gəldik ki, hamı yığılıb bizə, demək, hamı bilib, bizdən başqa. Uşaqlar üstümə qaçdı, mən ağlayanda, “ana, ağlama, atam bizi qoyub getməz, o, bizə söz verib, gələcək, yalandı”, - dedilər.

Onlar belə deyib, məni sakitləşdirmək istəyirlər, amma həyətimizə yığılan camaatı da görüb dəli olurlar. Hərbi təcili yardım maşınında gətirdilər Talehi, bayrağa bükülmüş, bir qırmızı tabutda...

Həyat yoldaşımla fəxr edirəm. Taleh arzularına  qovuşmasa da, Vətənimizin, xalqımızın, ailəmizin başını uca edib...”

Cəmilə ÇİÇƏK

Prezident təqaüdçüsü,

f.ü.f.d., AYB və AJB-nin üzvü /Zekainfo.az