Təxminən iki il davam edən danışıqlardan və 60 ilə yaxın davam edən ərazi
mübahisəsindən sonra Çaqos arxipelaqının suverenliyi ilə bağlı “tarixi
razılaşma” əldə edildi. Birləşmiş Krallıq və Mavrikiy, sonuncunun Hind
okeanındakı bu adalar üzərində suverenliyini bərpa edəcəyi barədə razılığa
gəldilər, iki hökumət bu cümə axşamı, oktyabrın 3-də elan etdi. Bu, London və Vaşinqtona
əsas Dieqo Qarsiya adasında ümumi hərbi bazalarını saxlamağa imkan verir.
Razılaşma dərhal ABŞ prezidenti Co Bayden tərəfindən
alqışlandı və o, bu bazanın “milli, regional və qlobal təhlükəsizlikdə mühüm
rol oynadığını” vurğuladı. “3 oktyabr 2024. Unudulmaz gün. Mavrikiya
Respublikasının bütün ərazisi üzərində tam suverenliyini xatırlamaq üçün bir
gün”, - deyə Mavrikiyanın xarici işlər naziri Maneesh Gobin X.
"İki illik danışıqlardan sonra bu,
münasibətlərimizdə mühüm məqamdır və mübahisələrin sülh yolu ilə həllinə və
qanunun aliliyinə davamlı öhdəliyimizin nümayişidir" dedi. London qeyd
edib ki, bu sazişin həyata keçirilməsi hələ də müqavilənin yekunlaşmasına
tabedir.
1965-ci ildən arxipelaq əsas adada ABŞ-la birgə hərbi
baza quran London tərəfindən idarə olunur. Razılaşmaya əsasən, London Avropa,
Hindistan və Çin arasında strateji mövqedə olan bu bazanın fəaliyyətini davam
etdirə biləcək.
Birləşmiş Krallıq Mavrikinin Çaqos adaları üzərində
suverenliyini tanıyır. Lakin "ilkin 99 il müddətinə" Londona
"Dieqo Qarsiya ilə bağlı suveren hüquqlardan istifadə etmək",
"bazanın növbəti əsrə qədər davamlı istismarını təmin etmək"
səlahiyyəti veriləcək. .
1968-ci ildə müstəqilliyini əldə edən Mavrikiy Çaqos
ərazisinə iddia edib və arxipelaqın öz qatına qaytarılmasını tələb edib.
Arxipelaqın suverenliyi ilə bağlı danışıqlar 2023-cü ilin yanvarında Böyük
Britaniya ilə başlayıb.
/Zekainfo.az