Ailədə
uşaqların, istər oğlan olsun, isrərsə də qız, böyüyüb boya-başa çatanda özlərinə
görə də həyatları olur. Oğlan böyüyür, diqqətin ona yönəlməsini, ata-ana
qayğısının başqaları ilə bölünməz olduğunu düşünür. Qız da həmçinin. Bilir ki,
ata-ana ürəklərinin ən dərin yerində qıza xüsusi bir guşə ayırır. Analar kiçik
yaşlarından qızların adına cehiz toplamağa başlayırlar. Belə çıxır ki, ata oğlu
üçün, ana qızı üçün çalışır. Amma hər iki övlad bütöv ailəyə məxsusdur.
Bu
barədə Şölənin bəxti gətirmişdi. O, ailənin tək övladı olduğu üçün həm
atasının, həm də anasının arzu və düşüncələri ona məxsus idi. Şölə böyümüş gözəllər
gözəli bir qız olmuşdu. Təhsil aldıqdan sonra öz həyatını quracaqdı. Amma indiyədək
ürəyinə yatan, könlünü almaq istəyən, dərdindən
dəli-divanə olan biri yox idi. Bu arzu bütün qızlarda olur.
Nəhayət
günlərin birində Şölə işdən gələndə, arxadan onu çağırdılar. Əvvəlcə istədi
dönüb baxsın, sonra fikirini dəyişib, yoluna davam elədi. Səsindən duymuşdu ki,
çağıran oğlandır. Səsinə səs verilmədiyini görən oğlan cəld addımlarla qızın
qarşısını kəsdi:
– Şölə xanım, sizi çağırıram, niyə cavab vermirsiniz?
– Məgər mən hər çağırana cavab verməyə borcluyam?
Şölə
onu tanıyırdı. Bir ev aralıda yaşayan Cahangirin oğlu idi. İki sinif Şölədən yuxarı oxumuş, Universitetə daxil
olmuşdu. Orta məktəbdə oxuduğu illərdə müğənni kimi oxumağı da vardı. Şəhərdə
olanlar binanın eyni dəhlizində
yaşasalar belə, çox vaxt bir-birini tanımır, tanımaq arzusunda olmurlar. Təkcə
məktəbin köməyi ilə uşaqlar uşaqları, ailələr ailələri tanıyırlar.
Adı
Faiq olan bu oğlanın nə istədiyi məlum deyildi.
–
Şölə
xanım, mən sizinlə tanış olmaq istəyirəm – deyəndə, Şölə gülə-gülə:
–
Bir
məktəbdə oxumuşuq. Məgər məktəbdən məni tanımırdınız? – deyə soruşdu.
–
Məktəbdən
tanıyıram ey. İndi isə lap yaxından bilmək istəyirəm ki, Sizi görüşə dəvət edə
bilərəmmi?
–
Yox,
mən o qızlardan deyiləm, görüşüb, görüşüb, saqqız kimi çeynəyib, sonra da atıb
gedəsiniz.
–
Siz
elə bilirsiniz “saqqız almağı” nəzərdə tutmuşdum? Mən hələ məktəbdən sizi izləyirəm.
Sizə qarşı niyyətim safdı. Amma heç vaxt cürət tapıb, yaxınlaşa bilmirdim.
Artıq siz də ali təsillisiniz, mən də. Bir-birimizi daha yaxından tanıyırıq.
Fikrimcə, bizim ailə qurmaq haqqında düşünmək vaxtımız çatıb.
–
Bəli, tanımağına tanıyırıq. Hətta Puşkini də
tanıyırıq. Puşkinin kim olduğunu, onun əsərlərini oxuyandan sonra bilirik. Və
deyirik: bu, başqa məsələ. Puşkin böyük şairdir. İndiki oğlanlar min hiylə ilə
qızlarla tanış olur, evlənir, sonra da gedib Rusiyada Puşkinlə “qohum” olurlar.
İndiyədək Şölənin sözlərinə qulaq asan Faiq and içmək
istədi:
–
Yox, yox mənə ar olar sözümün üstündə durmasam. Bir qızın könlünü yaralayıb,
atmaq, ən azı, alçaqlıqdır. Biz də körpə deyilik. Ali təhsilli adamlarıq. Yəqin
ki, mənim sevgimdən xəbərsiz olduğunuz üçün belə danışırsınız.
Şölə
yarızarafatla:
–
Yaxş,
yaxşı, gop elədin bəsdi, yaşayarıq, görərik – dedi və uzaqlaşdı.
Qızın
sözləri Faiqin qəlbində ümid çırağı yandırdı. Öz-özünə təkrar etdi: “yaşayarıq,
görərik”, yəni “etirazım yoxdur” deməkdir.
Bundan
sonra Faiq işıq dirəyi kimi qızın yolu üstündə bitdi. Ertəsi gün gül dəstəsi ilə
gəlmişdi. Gülü Şöləyə təqdim edəndə, qızın üzündə təbəssüm, gözlərində ümid
qığılcımı parlasa da əvvəl utanb gülü götürmək istəmədi. Sonra Faiqin ondan
qırılmaq istəmədiyini düşünüb, gülü aldı və tələsdiyini bildirərək Faiqdən
uzaqlaşdı.
Faiq Şölənin xoşuna gəlmişdi. Boy-buxunu ona
yaraşırdı. Şölə ağsifət, sarışın olsa da, Faiq qarayanız idi. Lap “Çalıquşu”nun
Kamranına bənzəyirdi. Həm də, özü qəsdən ona yaxınlıq vermir, əziyyət çəkməsini,
sınaqdan keçməsini istəyirdi. Düşünürdü ki, bezərək yorulsa, onda demək sevmir.
Yox, əgər sevirsə, günlərlə yolumu gözləməyə hazır olacaq.
Yavaş-yavaş
Şölənin imtahanından keçən Faiq fikrindən dönmür. Sevdiyini həqiqətən sübut etməyə
çalışırdı. Nəhayət bir dəfə Şölə imtahandan uğurla çıxan Faiqin təklifini qəbul
etdi, onunla bərabər addımladı. Yolboyu Faiq özündən, ailəsindən danışdı. Şölə
ilə olan münasibətini anasına söylədiyini dedi.
Şölənin
də Faiqi sevdiyi məlum oldu. Daha onlar bir-birlərini görməyəndə darıxırdılar.
Hər ikisi ayrı-ayrılıqda belə, gecə-gündüz xəyallar qurur, sevgi, sədaqət
haqqında düşünürdülər. Üstündən bir neçə ay keçdi. Faiqin atası Cahangir
yaxınları ilə birlikdə Şöləgilə elçi gəldi. İki sevən qəlbin məhəbbəti bu iki
ailəyə qohumluq təklif etdi. “Hə” alındı. – Təki balalarımız xoşbəxt olsunlar –
dedilər.
Şölə
qismətinə çıxan, onu ürəkdən sevən Faiqə bir könüldən, min könülə ürəkdən, qəlbən
bağlandı. Taleyindən razı qaldı. Faiqin ağıllı, sözünün ağası olması, kişilərə
məxsus hərəkətləri ona ləzzət verirdi. Əlbəttə, Şöləyə görə kişi evdə, ailədə
özünü əsl kişi kimi aparanda, ailənin bünövrəsi də möhkəm olur. Hər bir ailə
qadını da çalışıb kişinin varlığına hörmət etməli, onu saymalıdır.
Demək
olar ki, Şölə, Faiqlə quracağı ailənin modelini yaratmışdı. Onların ailəsi
dünyanın ən xoşbəxt ailələrindən biri olmalıdır.
Faiq
tələsirdi. Yolu keçməli idi. Yerüstü keçidsə xeyli uzaqda idi. “Piyadaların
keçməsi qadağandır” nişanına məhəl qoymayan Faiq yolun kənarında olan baryeri
aşaraq, maşın yoluna çıxdı. Maşınlar sürətlə şığıyıb keçirdilər. Uzaqdan ağır
yük maşını gəlirdi. Faiq istədi bu andan istifadə etsin və yolu tez keçsin. Qəflətən yük maşınının sol
böyründən çıxan qara avtomobil Faiqi yolun ortasında yaxaladı. Sürücü əyləci
basıb dayanmaq istəsə də, çox gec idi. Artıq Faiq təkərlərin altında qalıb,
tanınmaz hala düşmüşdü.
Axşam
Şölə istədi uzanıb yatsın. Anladı ki, uzun gecəni səhərə kimi yata bilməyəcək.
Televizoru açıb, kanalları yoxladı ki, görsün baxmalı bir şey varmı? “Xəbərlər”
başladı. Yollarda qəzaları göstərirdilər. Şölə son aylarda baş verən avtomobil
qəzalarında sürücüləri günahlandıraraq, onların qarasınca deyindi: – Bədbəxtlər,
elə bil, əzrayılla çilingağac oynayır, maşını sürətlə sürürlər. Birdən ekranda
göstərilən şəxsiyyət vəsiqəsinə baxdı. Qəzada həlak olan Faiq Cahangir oğlu
idi.
Şölənin
gözlərinə qaranlıq çökdü, sanki başına göydən daş yağdı, donub yerində qaldı.
Faiqin
ölümü Şölənin ürəyinə sağalmaz yara vurdu. Alnına yazılan bu qara bəxt onu
sarsıtdı. Hələ əri olmayan, ər evinə köçməyən Şölə başına qara bağlayıb, matəm
içində yaşadı. Qara bir kölgəyə döndü. Qıraqdan baxanlar qızın hərəkətini
qınadılar. Daha duya bilmədilər ki, ürək də məzar kimidi. Ora düşən ilk məhəbbətin
arxaya yolu yoxdur. Qızlarının sevgi yolunda cəfalar çəkməsi ata-ananı üzürdü.
İkisi bir yerdə olanda qızdan xəlvət xısın-xısın söhbət edirdilər. Atası
deyirdi:
– Ay
arvad, qızı bu vəziyyətdə görənlər bizim evə yaxın düşməzlər. Bu nə bədbəxtlik
idi, başımıza gəldi?...
Beləcə
beş il keçdi. Şölə sevgilisini unuda bilməsə də, ona, olanlardan xəbərsiz bir
oğlan elçi göndərdi. Toyları oldu. Oğlan ona sahib çıxdı. Təsadüfən bu oğlanın
da adı Faiq idi. Ərinin adını çağıran zaman Şölənin ilk sevgisi yadına düşürdü.
Artıq
onların bir oğlulları da vardı. Uşaq böyüyüb, dörd yaşına çatmışdı. Ana-bala
evlərindən aralıda olan bağda idilər. Uşaq özü ilə gətirdiyi topla oynayırdı.
Ana da oturacaqda oturduğu halda ötən günlərini xatırlayırdı. Top dığırlanıb
yola tərəf getdi, uşaq topun arxasınca qaçdı, Şölə uşağın dalınca yüyürdü, amma
artıq gec idi. Sürətlə gələn maşın uşağı da, ananı da haqladı. İlk məhəbbətin xəyalları
ananı özü ilə apardı. Bədbəxt Faiq həkimlərin güclə sağalda bildiyi körpə
balası ilə tək qaldı.
Cəmilə ÇİÇƏK
Prezident təqaüdçüsü,
f.ü.f.d., AYB və AJB-nin üzvü /Zekainfo.az